Upadłość
konsumencka

Czym właściwie jest upadłość konsumencka?

C

Upadłość konsumencka to postępowanie sądowe przewidziane dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej czyli konsumentów, którzy z różnych powodów stali się niewypłacalni.

Niewypłacalność jest tutaj rozumiana jako stan, w którym dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań  pieniężnych przekracza 3 miesiące.

Jak działa upadłość konsumencka?

J

Odzyskaj pełną równowagę.
Zapoznaj się z procesem ogłoszenia upadłości krok po kroku.

Przygotowanie wniosku

Postępowanie upadłościowe jest postępowaniem sądowym, które wymaga rzetelnego i kompletnego wniosku oraz załączenia szeregu dokumentów.

Warto zadbać o ich przygotowanie na wcześniejszym etapie. Więcej praktycznych informacji na temat wniosku znajdziesz tutaj.

1
Złożenie wniosku do Sądu

Konsument składa wniosek do właściwego sądu gospodarczego (sądu rejonowego), nie zaś do najbliższego sądu, który często nie jest sądem gospodarczym.

Pamiętaj, że możesz działać poprzez profesjonalnego pełnomocnika.

2
Decyzja Sądu w odniesieniu do wniosku
3
Sąd ogłasza upadłość

Wraz z ogłoszeniem upadłości cały majątek konsumenta staje się „masą upadłości”, zarządzaną przez wyznaczonego przez sąd syndyka – oznacza to, że konsument nie może swobodnie rozporządzać swoim majątkiem.

Więcej o konsekwencjach ogłoszenia upadłości znajdziesz tutaj.

4
Sąd wyznacza syndyka


5
Syndyk przygotowuje projekt planu spłaty

Po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności i sprzedaży majątku Upadłego syndyk przygotowuje projekt planu spłaty.

6
Upadły i wierzyciele składają syndykowi stanowisko w zakresie projektu planu spłaty

Następnie syndyk przedkłada projekt planu spłaty wraz ze stanowiskiem Upadłego i wierzycieli do sądu.

7
Sąd ustala plan spłaty

Sąd określa, w jakim zakresie i w jakim czasie konsument jest obowiązany spłacać zobowiązania powstałe przed ogłoszeniem upadłości

8
Konsument wykonuje plan spłaty

Plan spłaty to ustalenie przez sąd warunków i okresu próby, w którym badana jest uczciwość i rzetelność płatnicza konsumenta. Jeżeli konsument będzie wykonywał swoje zobowiązania w sposób prawidłowy, może liczyć na oddłużenie (umorzenie części albo całości wierzytelności powstałych przed ogłoszeniem upadłości).

9
Sąd oddłuża konsumenta

Możesz zacząć nowe życie bez długów.

Pamiętaj - Sąd umorzy (zakończy) postępowanie bez oddłużenia, jeżeli konsument nie będzie współpracował z syndykiem, nie będzie wykonywał swoich obowiązków albo któraś z negatywnych przesłanek ujawni się po ogłoszeniu upadłości.

10

Jakie są funkcje
upadłości konsumenckiej?

J

Upadłość konsumencka ma dwie zasadnicze funkcje:

  • Oddłużenie niewypłacalnego konsumenta – umorzenie całości lub części długów konsumenta w stosunku do jego wierzycieli, których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie zapłacić.
  • Windykacja (odzyskanie) należności od niewypłacalnego konsumenta przez jego wierzycieli.

Na czym polega oddłużanie
niewypłacalnego konsumenta?

Oddłużenie niewypłacalnego konsumenta to umorzenie całości lub części długów konsumenta w stosunku do jego wierzycieli, których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie zapłacić.

Upadłość konsumencka umożliwia zatem zwolnienie konsumenta z długów. Prowadzi ona bowiem do umorzenia zobowiązań, które powstały przed dniem ogłoszenia upadłości i nie zostały zaspokojone w postępowaniu upadłościowym lub w wyniku wykonania planu spłaty. Możliwe jest również, w wyjątkowych sytuacjach, oddłużenie konsumenta bez wykonywania planu spłaty.

W konsekwencji, ostatecznym efektem postępowania upadłościowego jest całkowite zwolnienie konsumenta z długów.

N

Windykacja (odzyskanie) należności od niewypłacalnego konsumenta przez jego wierzycieli

W

Do wszczęcia postępowania dojdzie tylko w sytuacji, w której konsument faktycznie nie może zapłacić należności w stosunku do swoich wierzycieli.

Chodzi o to, aby zamiast indywidualnych postępowań sądowych i egzekucyjnych doprowadzić do łącznego i równego zaspokojenia roszczeń (wymagalnych jak i niewymagalnych) wierzycieli konsumenta skumulowanych w jedno postępowanie.

W postępowaniu upadłościowym dochodzi bowiem do likwidacji (sprzedaży) całego albo części majątku konsumenta.

Tak uzyskane środki przekazuje się na zaspokojenie roszczeń wierzycieli, którzy w określonym czasie zgłosili istnienie swojej wierzytelności do sędziego-komisarza.

Likwidację majątku przeprowadza wyznaczony przez sąd syndyk, który:

  1. 1. dokonuje spisu całego majątku konsumenta;
    2. weryfikuje zgłaszane przez wierzycieli konsumenta roszczenia;
    3. spienięża majątek konsumenta;
    4. uzyskane środki przekazuje poszczególnym wierzycielom.


Kto może ogłosić
upadłość konsumencką?

Postępowanie upadłościowe wszczynane jest tylko i wyłącznie na wniosek konsumenta (Pamiętaj, że możesz działać poprzez profesjonalnego pełnomocnika).

Takiego wniosku nie może złożyć ani wierzyciel, ani prokurator, ani organizacja społeczna. Postępowania nie może także prowadzić sąd z urzędu.

Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może złożyć tylko osoba fizyczna która:

  • nie prowadzi działalności gospodarczej lub przestała być wspólnikiem osobowej spółki handlowej jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru upłynął rok (art. 4911 p.u.n. oraz 8 p.u.n.).

Z upadłości konsumenckiej mogą korzystać również osoby prowadzące gospodarstwo rolne.

K

Konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej


Wraz z ogłoszeniem upadłości cały majątek konsumenta staje się „masą upadłości”, zarządzaną przez wyznaczonego przez sąd syndyka – oznacza to, że konsument nie może swobodnie rozporządzać swoim majątkiem (np.: sprzedać auta);

K

Co oznacza termin Upadły?

C

Upadłym jest ten, wobec kogo wydano postanowienie o ogłoszeniu upadłości. Ogłoszenie upadłości nie ma wpływu na zdolność prawną oraz zdolność do czynności prawnych upadłego.

Po ogłoszeniu upadłości wszelkie uprawnienia upadłego związane z uczestnictwem w spółkach lub spółdzielniach wykonuje syndyk.

W przypadku śmierci upadłego jego spadkobierca ma prawo brać udział w postępowaniu upadłościowym.

Kim jest Syndyk?

W przypadku ogłoszenia upadłości sąd powołuje syndyka.

Funkcję syndyka może pełnić osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności  prawnych i licencję doradcy restrukturyzacyjnego oraz spółka handlowa, której wspólnicy ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem albo członkowie zarządu reprezentujący spółkę posiadają licencję doradcy restrukturyzacyjnego.

Syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.

K

Czym jest masa upadłościowa?

Po ogłoszeniu upadłości majątek dłużnika staje się masą upadłości zarządzaną przez wyznaczonego przez sąd syndyka.

W przypadku gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania albo w masie upadłości brak jest płynnych funduszów na ich pokrycie, koszty te pokrywa tymczasowo Skarb Państwa.

W sytuacji gdy upadły posada majątek i jest w stanie wykonywać plan spłaty, w postępowaniu ustala się listę wierzytelności, likwiduje majątek dłużnika i spłaca wierzycieli zgodnie z planem podziału.

Następnie ustala się plan spłaty dłużnika, a po jego wykonaniu możliwe jest częściowe albo całkowite oddłużenie dłużnika.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach, jeżeli osobista sytuacja upadłego. W oczywisty sposób wykazuje, że nie byłby on zdolny do wykonania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty, sad umarza zobowiązania bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

W skład masy upadłości wchodzi co do zasady majątek należący do upadłego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabyty przez upadłego w toku postępowania upadłościowego. Domniemywa się, iż rzeczy znajdujące się w posiadaniu upadłego w dniu ogłoszenia upadłości należą do majątku upadłego.

C

Jak wygląda likwidacja majątku

J

Z uwagi na fakt, iż w skład majątku upadłego wchodzić mogą przedmioty o stosunkowo małej wartości, zaangażowanie syndyka do ich likwidacji może nie być efektywne finansowo. Syndyk może zatem podjąć decyzję o upoważnieniu upadłego do sprzedaży ruchomości należących do masy upadłości.

Jeżeli w skład masy upadłości wchodzi lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny, w którym zamieszkuje upadły i konieczne jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z sumy uzyskanej ze sprzedaży  wydziela się upadłemu kwotę odpowiadającą przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od 12 do 24 miesięcy.

Plan spłaty i umorzenie zobowiązań

P

Elementem postępowania upadłościowego, następującym po likwidacji majątku upadłego jest ustalenie przez sąd planu spłaty. Obejmuje on część wierzytelności niezaspokojonych z likwidacji majątku upadłego powstałych przed ogłoszeniem upadłości oraz wszystkie wierzytelności przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości. Sąd ustala jaka część dochodów konsumenta przeznaczana będzie na zaspokojenie tych wierzytelności i w jakim okresie konsument będzie miał wykonywać obowiązki związane z planem spłaty. Ustalając plan spłaty wierzycieli, sąd bierze pod uwagę możliwości zarobkowe upadłego, konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym ich potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności i realność ich zaspokojenia w przyszłości.


Możliwość zawarcia układu

Alternatywą dla planu spłaty jest możliwość złożenia przez konsumenta propozycji układowych. Propozycje układowe to autorska propozycja konsumenta, w której może przedstawić warunki likwidacji i restrukturyzacji majątku i wierzytelności. Jest to alternatywa dla planu spłaty, w której konsument może przedstawić propozycje bez względu na regulacje dotyczące ustalania i wykonywania planu spłaty.

W sytuacji gdy zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu zostaną osiągnięte cele postępowania, sędzia –komisarz na wniosek upadłego, zwołuje zgromadzenie wierzycieli w celu zawarcia układu. Zwołując zgromadzenie wierzycieli sędzia-komisarz może wstrzymać likwidację majątku upadłego, w szczególności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje upadły.

M